...
Τα sos για τους γονείς

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ: ΓΟΝΕΙΣ ΕΝ ΔΡΑΣΕΙ

Οποιοσδήποτε μπορεί να έχει ένα παιδί και να αποκαλεί τον εαυτό του «γονέα».

Ο αληθινός γονέας όμως είναι αυτός που βάζει το παιδί του πάνω από τις ανάγκες του και τα θέλω του!

 

Οι σχολικές εξετάσεις είναι μια επώδυνη διαδικασία για τα παιδιά. Εξίσου επώδυνη μπορεί να αποδειχθεί και για τους γονείς οι οποίοι καλούνται πολλές φορές να αντιμετωπίσουν κάποιες εντελώς πρωτόγνωρες γι’ αυτούς καταστάσεις.

Παρακάτω δίνονται ορισμένες άκρως κατατοπιστικές οδηγίες για τους γονείς, ώστε να μπορέσουν να βοηθήσουν ουσιαστικά το παιδί τους σε αυτή την ομολογουμένως δύσκολη δοκιμασία.

 

«Μην έχεις άγχος»

Η πιο συνηθισμένη και ταυτόχρονα η πιο αποτυχημένη συμβουλή που μπορεί να δώσει ένας γονέας στο παιδί του ενόψει των εξετάσεων είναι η φράση: «Μην έχεις άγχος». Πως να μην έχει άγχος το παιδί όταν έχει μπροστά του να δώσει τόσο σημαντικές εξετάσεις;

Επίσης η συμβουλή «Μην έχεις άγχος» καταργεί και τον ορισμό της έννοιας του άγχους, το οποίο είναι κάτι που συμβαίνει ερήμην εκείνου που το βιώνει. Το να ζητάμε κάτι τέτοιο από το παιδί, λες και είναι κουμπί να το πατήσει, πέραν του ότι είναι τελείως ουτοπικό, το μόνο που μπορεί να καταφέρει είναι να το φορτώσει με ένα ακόμα μεγαλύτερο άγχος : «το άγχος να μην έχει άγχος».

Αυτό που μπορεί να κάνει ο γονέας λοιπόν, εφόσον το άγχος στις πανελλήνιες είναι αναπόφευκτο, είναι αρχικά, να συμβουλέψει το παιδί του να κοντρολάρει και να περιορίσει αυτό το άγχος, και να μην το αφήσει ελεύθερο και ανεξέλεγκτο σε σημείο που να τον κυριεύει και να μην το αφήνει να σκεφτεί καθαρά.

Έπειτα οφείλει να του εξηγήσει ότι η επιθυμία για την επίτευξη ενός υψηλού στόχου πάντα συνοδεύεται από άγχος. Ότι μια από τις φυσικές λειτουργίες του άγχους είναι να μας ενεργοποιεί για μια μάχη ή μια δοκιμασία στην οποία αν πηγαίναμε χαλαροί μάλλον δεν θα είχαμε πολλές πιθανότητες επιτυχίας.

Επίσης είναι βασικό να τονίσει στο παιδί ότι μπορεί να αποδώσει μια χαρά και σε συνθήκες άγχους και ότι τα μεγαλύτερα ανθρώπινα επιτεύγματα έχουν πραγματοποιηθεί σε τέτοιες συνθήκες έντονου άγχους. Ας του εξηγήσει ότι σε ένα συναγερμό που κτυπάει ανεξέλεγκτα το πιο απλό που μπορεί να κάνει κανείς είναι να τον αφήσει να τυπάει και να τον αγνοήσει.

Το βασικό λοιπόν είναι να πειστεί το παιδί ότι το άγχος, σε περιπτώσεις όπως τις εξετάσεις, είναι φυσιολογικό φαινόμενο που υποδηλώνει μεγάλες πιθανότητες επιτυχίας αφού παρατηρείται κυρίως στους μαθητές εκείνους που τελικά πάνε καλά στις εξετάσεις.

 

«Όταν σου δώσουν τα θέματα»

Προετοιμάστε το παιδί σας για τα όσα ενδεχομένως θα νιώσει πριν και αφού πάρει τα θέματα των εξετάσεων. Πείτε του ότι μέχρι να του δοθούν τα θέματα είναι απόλυτα αναμενόμενο να νιώθει μεγάλη αγωνία, σαν να έχει κολλήσει ο χρόνος.

Επίσης τονίστε του ότι είναι απόλυτα φυσιολογικό και συνηθισμένο, μόλις πάρει τα θέματα στα χέρια του και στην πρώτη ματιά ή ανάγνωση ενδεχομένως να νιώσει ότι «πάει τελείωσε, δεν ξέρω τίποτα». Μετά όμως όταν θα αρχίσει να ασχολείται με το κάθε θέμα ξεχωριστά θα καταλάβει ότι αυτό που αισθάνθηκε αρχικά δεν ήταν παρά μια ψευδαίσθηση.

 

«Δεν θυμάμαι τίποτα»

Αν οι μέρες των εξετάσεων πλησιάζουν και ουσιαστικά το παιδί σας έχει μπει στην τελική ευθεία μην απορήσετε αν εμφανιστεί μπροστά σας μια μέρα σε κακή ψυχολογική κατάσταση ουρλιάζοντας « δεν θυμάμαι τίποτα» ή «δεν προλαβαίνω να βγάλω την ύλη με τίποτα» ή «δεν υπάρχει περίπτωση να τα πάω καλά».

Αν κάτι τέτοιο συμβεί καταρχάς να κρατήσετε τη δική σας ψυχραιμία και να εξηγήσετε ήρεμα και απλά στο παιδί ότι αυτό που νιώθει είναι κάτι που νιώθουν τα περισσότερα παιδιά λίγο πριν τις εξετάσεις. Διαβεβαιώστε το ότι δεν έχει καμία πραγματική βάση και απλά εκφράζει το άγχος που είναι φυσικό να έχει. Και ότι αυτοί οι φόβοι του θα εξανεμιστούν μόλις αρχίσουν οι εξετάσεις.

 

«Μαμά, μπαμπά είναι τόσο σοβαρά τα πράγματα»;

Καλό θα είναι οι γονείς να μην τονίζουν, με την στάση τους, τη σημαντικότητα των εξετάσεων. Σε αυτό δεν βοηθούν καθόλου οι πορτοκαλάδες, οι μπριζόλες, τα τάματα και το πώς μαλώνουν με τους γείτονες για «ησυχία για να διαβάσει το παιδί». Επίσης το θέαμα με τους γονείς που είναι κρεμασμένοι στα κάγκελα του σχολείου την ώρα των εξετάσεων δεν βοηθάει καθόλου.

Τα παιδιά βλέποντας αυτή την νέα και ειδική μεταχείριση των γονέων απέναντί τους καταλαβαίνουν ότι «κάτι πολύ σοβαρό συμβαίνει εδώ» και νιώθουν να φορτώνονται και να αγωνιούν ακόμα περισσότερο.

Οι γονείς λοιπόν θα πρέπει να αποφεύγουν να υπογραμμίζουν με την συμπεριφορά τους την δύσκολη θέση που εκ των πραγμάτων βρίσκεται το παιδί τους και να κατανοήσουν ότι οι εξετάσεις δεν είναι κάποια μορφή αρρώστιας που περνάει το παιδί και που απαιτεί ειδική φροντίδα από μέρος τους.

Το κλειδί είναι να βρίσκονται δίπλα στο παιδί με διακριτικότητα και να του δώσουν να καταλάβει ότι: «είμαστε εδώ για σένα για όσο και για ό, τι εσύ θελήσεις».

Πρέπει να αφήνουν την πρωτοβουλία στο παιδί για το αν και το πότε εκείνο θα θελήσει να μοιραστεί μαζί τους τις αγωνίες και τους φόβους του.

 

«Το λάδι στη φωτιά»

Υπάρχουν κάποια πράγματα που οι γονείς πρέπει να αποφύγουν οπωσδήποτε. Όπως π.χ. να μην ρωτούν το παιδί πολλές λεπτομέρειες για την πορεία του διαβάσματος. Καλό θα είναι επίσης να μην ανεβάζουν ψηλά τον πήχη σε σχέση με τα αποτελέσματα που αναμένουν από το παιδί τους και να μην μιλούν για σχολές πριν από το πέρας των εξετάσεων.

Επίσης , κάποιες φράσεις σαν τις παρακάτω πρέπει φυσικά να αποφεύγονται :

 « έχεις πολύ ακόμα για να τελειώσεις την ύλη;» ή «στρώσου στο διάβασμα, γιατί ο χρόνος κυλάει» ή «ο τάδε συμμαθητής έχει ήδη ξεκινήσει επαναλήψεις » ή «μη κάθεσαι όλη μέρα στο Facebook» ή «ελπίζω να βάλεις τα δυνατά σου και να τα πας όσο καλά τα πήγε ο αδελφός σου» και η χειρότερη από όλες «ήρθε η ώρα να αποδείξεις την αξία σου».

«Κλείσε τα αυτιά σου»

Οι γονείς οφείλουν να συμβουλέψουν το παιδί τους να «κλείσει τα αυτιά του» σε διάφορες περίεργες φωνές όπως :

α) των συμμαθητών του που λίγο πριν μπουν στην αίθουσα για να γράψουν,  διαδίδουν ότι τους είπε ο φροντιστής τους ότι το τάδε θέμα είναι sos.

β) των συμμαθητών του οι οποίοι , αφού τελειώσει η εξέταση, βγαίνουν από την αίθουσα φωνάζοντας ότι τα θέματα ήταν πολύ εύκολα ή ρωτώντας εσένα τι έγραψες στο τάδε θέμα λέγοντάς σου το μακρύ τους και το κοντό τους για τις σωστές απαντήσεις.

«Πως πήγες στην σημερινή εξέταση;»

Ένα σύνηθες φαινόμενο είναι οι μαθητές αμέσως μετά την εξέταση σε ένα μάθημα να τρέχουν να δουν ή να ακούσουν τις απαντήσεις για να καταλάβουν πως τα πήγαν. Αυτό που πρέπει οι γονείς να κάνουν είναι να πουν στο παιδί τους να καθαρίσει το μυαλό του από σκέψεις σχετικά με την προηγούμενη εξέταση που αποτελεί παρελθόν τώρα πια. Ωστόσο, αυτό διαφέρει από άτομο σε άτομο, κάποιος μπορεί να χρειάζεται να κοιτάξει τις απαντήσεις για να του φύγει η αγωνία και η περιέργεια για να προχωρήσει και κάποιος άλλος μπορεί να είναι της φιλοσοφίας « ό, τι έγραψα τώρα, δεν έχει νόημα να κοιτάξω τις λύσεις».

Αυτό που σίγουρα όμως δεν πρέπει να κάνει ο μαθητής είναι να κάθεται να «σκαλίζει» το πώς έγραψε για ώρες, διότι ο χρόνος για την επομένη εξέταση είναι περιορισμένος και πολύ σημαντικός, και όσο πιο γρήγορα ο μαθητής καθαρίσει το μυαλό του τόσο πιο γρήγορα θα αρχίσει να προετοιμάζεται για την επομένη εξέταση.

«Μη δείχνετε ότι είστε εντελώς αδιάφοροι»

Αρκετοί γονείς στην προσπάθεια να απαλύνουν το άγχος και την αγωνία του παιδιού τους ενόψει των εξετάσεων, περνούν στην αντίθετη όχθη: υποκρίνονται τους τελείως αδιάφορους γονείς για την επίδοση του παιδιού. Ειδικά, η περίπτωση εκείνων των υπερπροστατευτικών και παρεμβατικών γονέων που από τη μια στιγμή στην άλλη, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της αντίστροφης ψυχολογίας, μετατρέπονται σε αδιάφορους, οφείλουμε να πούμε ότι δεν πείθει το παιδί και μάλιστα ενδεχομένως να το αγχώσει περισσότερο ,αφού ίσως το παιδί διαπιστώνοντας αυτή την ψεύτικη συμπεριφορά των γονέων να σκεφτεί ότι «κάτι πολύ σοβαρό φοβούνται για μένα».

Το καλύτερο που έχουν να κάνουν αυτοί οι γονείς είναι να έχουν μια φυσιολογική στάση απέναντί του που ούτε να το φορτώνει με τις δικές τους αγωνίες αλλά και ούτε να το κάνει να υποψιάζεται ότι κάτι του κρύβουν.

«Δεν αναγνωρίζω το παιδί μου»

Είναι πολύ συνηθισμένο για τα παιδιά που δίνουν εξετάσεις να παρουσιάζουν μεγάλα σκαμπανεβάσματα στη διάθεσή τους και μερικές φορές αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά. Οι γονείς πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για κάτι τέτοιο, να μην ανησυχήσουν και να μην το πάρουν προσωπικά αν το παιδί τους «ψάχνεται για καβγά» μαζί τους.

Κάποιες φορές θα κληθούν να παίξουν το επώδυνο ρόλο του «κυματοθραύστη», κάποιες φορές θα νιώσουν παντελώς ανήμποροι να χειριστούν μια τέτοια συμπεριφορά. Η χειρότερη αντιμετώπιση μια τέτοιας κατάστασης από τους γονείς είναι να μουλαρώσουν, νιώθοντας αδικημένοι ή να ασκήσουν κριτική στο παιδί για τη συμπεριφορά του.

Το καλύτερο που μπορούν να κάνουν είναι να αποδεχτούν αυτή τη συμπεριφορά και να διαβεβαιώσουν το παιδί με κάθε τρόπο ότι είναι δίπλα του και ότι το αγαπούν άνευ όρων.

«Η αποτυχία στις εξετάσεις δεν είναι αδιέξοδο»

Οι γονείς πρέπει να δείξουν με κάθε τρόπο στο παιδί τους ότι η επιτυχία στις εξετάσεις δεν είναι μονόδρομος στη ζωή και ότι θα υπάρξουν μελλοντικά πολλές ευκαιρίες. Ότι κανείς δεν γνωρίζει τι του έχει φυλαγμένο η ζωή και ότι αυτή είναι και γοητεία της. Ότι δεν κρίνονται τα πάντα στη μια προσπάθεια. Ότι δεν τελειώνει η ζωή με τις πανελλαδικές μα ούτε και αρχίζει. Οι ψυχολόγοι θεωρούν ότι η αίσθηση αδιεξόδου είναι πάρα πολύ επικίνδυνη στη ζωή ενός νέου ανθρώπου και ότι η ύπαρξη εναλλακτικών λύσεων είναι το πιο σημαντικό στοιχείο ψυχικής ισορροπίας.

Καλό θα είναι λοιπόν οι γονείς να έχουν κάνει μια τέτοια συζήτηση όσον αφορά τις εναλλακτικές λύσεις σε περίπτωση αποτυχίας, πριν ακόμα αρχίσουν οι εξετάσεις. Επίσης είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να τονίσουν ρητά στο παιδί τους ότι οτιδήποτε και να συμβεί στις εξετάσεις αυτό δεν πρόκειται να επηρεάσει την εκτίμηση και την αγάπη τους για εκείνο.

«Το παιδί δίνει εξετάσεις, όχι οι γονείς»

Αυτό πρέπει να είναι ξεκάθαρο,  γιατί αλλιώς το παιδί φορτώνεται τα όνειρα μιας ολόκληρης οικογένειας, κάτι το οποίο είναι μεγάλο φορτίο για τις νεανικές του πλάτες. Όσο οι γονείς θα βλέπουν το παιδί σαν προέκταση του εαυτού τους, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να θέλει εκείνο να εκπληρώσει τα ανεκπλήρωτα όνειρα των γονέων του. Και αν κάτι πάει στραβά,  τότε θα νιώθει ότι απογοήτευσε και τους γονείς του.

 

Τελικά…

… τα παιδιά δίνουν εξετάσεις ως μαθητές και οι γονείς ως γονείς. Το άριστα στις εξετάσεις των γονέων σημαίνει να βάλουν στην άκρη τις δικές τους προσδοκίες για το παιδί τους και να υπερβούν τη ματαιοδοξία τους όσον αφορά τη γνώμη του κόσμου.
Επιτυχία λοιπόν,  και στους μαθητές και στους γονείς οι οποίοι όμως εξετάζονται σε εντελώς διαφορετικά θέματα.

Το παιδί έχει ανάγκη την ενθάρρυνση,

έτσι όπως τα φυτά έχουν ανάγκη το νερό!

Βρείτε αυτό που ψάχνετε γρήγορα:

Δημοφιλείς αναζητήσεις: Πανελλήνιες, Λύκειο, Προσφορές