ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΜΑΘΗΣΗΣ

 

 

Η μάθηση αποτελεί μια σημαντική διαδικασία οικοδόμησης της γνώσης. Μέσω αυτής αποκτώνται δεξιότητες, συμπεριφορές και αξίες . Ωστόσο, ο μαθητής θα διευκολυνθεί στην κατανόηση και την αφομοίωση της γνώσης με ορισμένες τεχνικές που μπορούν να βελτιώσουν και να κάνουν πιο αποδοτική τη μελέτη του.

 

Εστίασε με προσοχή..

 

 Ξεκίνα την ενασχόλησή σου με ένα μάθημα προσπαθώντας πρώτα να πάρεις μια γενική εικόνα για αυτό. Ξεφύλλισε το βιβλίο, διάβασε τους τίτλους και τις λέξεις που είναι τυπωμένες με έντονα γράμματα, κοίτα τις εικόνες, τα διαγράμματα ή τους τύπους. Τώρα συνειδητοποίησες, τι θα προσπαθήσεις να καταλάβεις αναλυτικά.

 Άρχισε την κανονική μελέτη του κειμένου, αλλά μην ασχοληθείς ακόμα με λεπτομέρειες. Προσπάθησε να “πιάσεις” το κύριο νόημα της κάθε παραγράφου, υπογράμμισέ το και βάλε πλαγιότιτλους σε κάθε θεματική ενότητα. Αρίθμησε αλληλουχίες σταδίων ή ονομάτων και σημείωσε σαν σχόλιο στο περιθώριο οτιδήποτε σε βοηθάει στην κατανόηση. Επίσης μπορείς να κολλάς χαρτάκια, να τσακίζεις σελίδες, να βάζεις σελιδοδείκτες και γενικά να κάνεις ό,τι χρειάζεται χωρίς να «λυπάσαι» το βιβλίο.  Υπογραμμίζεις όμως,  μόνο τα σημαντικά και όχι όλη τη σελίδα.

Τώρα κατέχεις το σκελετό του αντικειμένου.

Ολοκλήρωσε την κατανόηση και την αποστήθιση με τις μικρές λεπτομέρειες. Θα παρατηρήσεις ότι τώρα είναι πιο εύκολο να εντυπωθούν στο νου σου, δεδομένου ότι ο σκελετός ήδη υπάρχει. Βεβαιώσου ότι καταλαβαίνεις όλες τις έννοιες και τους συλλογισμούς. Εάν έχεις για κάτι αμφιβολία σημείωσε επιτόπου ένα ερωτηματικό δίπλα και ρώτα τον καθηγητή σου. Τότε θα μπορείς πλέον να θεωρείς ότι το κατέχεις πλήρως!

 

Τεχνική χαρτογράφησης

 

Προσπαθείς να συμπυκνώσεις την ύλη ενός μαθήματος σε μια σελίδα γράφοντας στο κέντρο το θέμα και γύρω του ακτινωτά όλες τις κύριες ιδέες (θεματικές ενότητες) που σχετίζονται με αυτό. Γύρω από κάθε μία από αυτές μπορείς να απλώσεις ακτινωτά τις επιμέρους πληροφορίες. Αυτό θα σε βοηθήσει να βάλεις πάνω στο χαρτί με τρόπο οργανωμένο όλες τις πληροφορίες. Έτσι και πιο εύκολα τις μαθαίνεις και πιο εύκολα τις θυμάσαι.  Η χαρτογράφηση αποτελεί ιδανική τεχνική για τους οπτικούς τύπους, αν και μπορεί να αξιοποιηθεί και από όλους τους άλλους. Π.χ.

Αν πρόκειται για θεωρητικά μαθήματα, μπορείς να δημιουργήσεις

ένα αρχείο-ντοσιέ με την χαρτογραφημένη ύλη,  έτσι ώστε να κάνεις επισκόπηση μιας ολόκληρης ενότητας χωρίς να γυρίζεις σελίδες, ενώ με αυτό τον τρόπο θα διευκολυνθείς εξαιρετικά στις επαναλήψεις. Όταν κάνεις την χαρτογράφηση να σκέφτεσαι πως μπορείς να γράψεις με λιγότερες λέξεις, αλλά αντιπροσωπευτικές το βασικό νόημα  του μαθήματος, όπως ακριβώς κάνεις όταν γράφεις ..σκονάκι !!!

 

 

Τεχνική   θετικών  μαθημάτων

 

Αν πρόκειται για θετικά και τεχνολογικά μαθήματα, πρέπει  να δώσεις έμφαση στην κατανόηση και όχι στην παπαγαλία. Τα μαθήματα αυτά χρειάζονται υπομονή και σύστημα. Διαβάζεις κομμάτι-κομμάτι, δεν προχωράς παρακάτω, αν δεν καταλάβεις αυτό που διάβασες προηγουμένως. Σε κάθε καινούργια έννοια ή τύπο που συναντάς αναρωτιέσαι αν καταλαβαίνεις με απλά λόγια  τη φυσική σημασία του, τη λειτουργία και τη χρησιμότητά του. Αναρωτιέσαι επίσης  σε ποιες προηγούμενες γνώσεις στηρίζεται,  σε ποιες περιπτώσεις εφαρμόζεται και ποιες συνέπειες  έχει. Με αυτόν τον τρόπο προσπαθείς να συνδέσεις τις ενότητες μεταξύ τους, ώστε να  έχεις μία ολική εικόνα και κατανόηση στο μυαλό σου και όχι μόνο αποσπασματικές πληροφορίες.

 

Τεχνική Ακροστιχίδας

 

Όταν έχεις να απομνημονεύσεις μία  λίστα  από ονόματα  που για σένα δε «λένε» και πολλά πράγματα, δοκίμασε μήπως  τοποθετώντας τα με μία ορισμένη σειρά μπορεί να προκύψει κάποια λέξη που να σου «λέει» κάτι …!!!  Φυσικά για κάτι τέτοιο χρειάζεται και λίγη τύχη! Π.χ.

Π λασμώδιο

Ι  στολυτική αμοιβάδα         ΠΙΤΤ (-α!)

Τ ρυπανόσωμα

Τ οξόπλασμα

 

Άλλο παράδειγμα είναι το ΓΑΛΑ, που εκτός από υγιεινό…ποτό μπορεί και να χρησιμεύει και ως ακροστιχίδα, για να θυμάσαι τα τέσσερα ποτάμια -τον Γαλλικό, τον Αξιό, τον Λουδία και τον Αλιάκμονα- που εκβάλλουν στον Θερμαϊκό Κόλπο.

 

Τεχνική Ιστοριούλας

 

Πιο εύκολη στην εφαρμογή της είναι  η τεχνική κατά την οποία  στηρίζεσαι στον ήχο των λέξεων που πρέπει να απομνημονεύσεις και δημιουργείς μόνος σου μία  ιστορία που να λειτουργεί σαν ένα κορδόνι μνήμης, όπου καθώς λες μέσα σου μια λέξη αυτή παρασύρει μια δεύτερη κ.λπ.. Όσο πιο φανταστική και αστεία η ιστορία τόσο το καλύτερο! Π.χ.

Τοξό πλασμα                  Ο Ρομπέν των Δασών πήρε το Τόξο του να πάει για κυνήγι.

 

Τρυπα νόσωμα                          Δυστυχώς όμως αστόχησε και το βέλος του έπεσε σε ένα γέρικο δέντρο και άνοιξε μία Τρύπα.

 

Ι στολυτική  Α μοιβάδα            Πλησίασε τότε και είδε μέσα στον Ιστό μιας πελώριας Αράχνης.

 

Πλασμ ώδιο                            Και της είπε: «Πω, πω τι Πλάσμα είσαι εσύ!»

 

 

 

Τεχνική Ύστατης Ανάγκης

Είναι σίγουρο πως  κάποιες φορές έρχεσαι σε επαφή με κάποιο κομμάτι της ύλης που νιώθεις πως το «σιχαίνεσαι» και πως σου είναι αδύνατον να το μάθεις ακόμα και εάν εφαρμόσεις όλες τις τεχνικές του κόσμου.

Τι να κάνεις τότε;

 

Προσπάθησε να νιώσεις ενδιαφέρον για αυτό που μελετάς π.χ. μαθαίνοντας ποιες εφαρμογές  μπορεί να έχει στη ζωή μας. Σκέψου πως  σε άλλα παιδιά αυτό το κομμάτι μπορεί να μοιάζει ενδιαφέρον και προσπάθησε να βρεις γιατί.

 

Μπες στην καρδιά αυτού που μελετάς. Η πλήρης κατανόηση εγείρει από μόνη της ευχαρίστηση, ακόμα και εάν το αντικείμενο της κατανόησης μοιάζει αδιάφορο. Αυτή η κατανόηση στη συνέχεια  γίνεται  πόλος έλξης   για περισσότερη ενασχόληση. Μη μένεις στην επιφάνεια.

 

Δώσε όλη την προσοχή σου σε αυτό που μελετάς και μην αφήνεις τον  μυαλό σου να  σκέφτεται πόσο απαίσιο είναι αυτό που διαβάζεις. Όταν    παρατηρείς στο νου σου να εμφανίζονται τέτοιες αρνητικές σκέψεις, μην τους δίνεις σημασία και κοίτα να κάνεις τη δουλειά σου όσο καλύτερα μπορείς.

 

Τελικά..

 

“Ο μαθητής μαθαίνει δρώντας”

Piaget