ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΣΩΣΤΗ ΜΑΘΗΣΗ

Πολλοί γονείς αναλαμβάνουν το διάβασμα των παιδιών τους από τις μικρές τάξεις έως και τις μεγαλύτερες. Ωστόσο, πρέπει να γίνει ξεκάθαρο πως το διάβασμα είναι υπόθεση του μαθητή. Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν το παιδί να γίνει πιο υπεύθυνο και να μάθει να ανταποκρίνεται  καλύτερα στις σχολικές του υποχρεώσεις.

Το σωστό διάβασμα που αποδίδει και δεν κουράζει το παιδί δεν θέλει κόπο…θέλει τρόπο. Μάθετε που κάνετε λάθος (κι εσείς και το παιδί) και ποιες παγίδες πρέπει να ξεπεράσετε στο κεφάλαιο «μελέτη».

Όταν το παιδί σας είναι καρφωμένο με τις ώρες στο γραφείο του και μοιάζει αληθινά προσηλωμένο στη μελέτη, είστε πολύ υπερήφανη που  μελετάει μόνο του, ενώ άλλες μαμάδες δίνουν μάχες για το διάβασμα. Κι όμως οι βαθμοί του δε λένε το ίδιο, ούτε η δασκάλα του, που το βρίσκει συχνά αδιάβαστο! Τι συμβαίνει; Πως γίνεται το παιδί σας να διαβάζει πολύ (ή τουλάχιστον έτσι φαίνεται) και να μην αποδίδει;

Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι πολύωρες μελέτες μπορεί να μην είναι αποδοτικές στην περίπτωση που δεν έχουν γίνει με το σωστό τρόπο.

Τι μπορείτε να κάνετε εσείς ως γονείς για να το μάθετε να διαβάζει σωστά και αποτελεσματικά;

Μάθημα πρώτο: Συμπαρασταθείτε του!

Μια βασική αρχή, στα πρώτα τουλάχιστον χρόνια της μαθητικής σταδιοδρομίας του παιδιού σας, είναι να νιώθει πως σε ένα τόσο σπουδαίο εγχείρημα έχει για συμπαραστάτες τους γονείς του. Η άποψη «αφήνω το παιδί να διαβάσει μόνο του για να αυτονομηθεί» δεν θα μπορούσε να υλοποιηθεί αυτόματα αλλά προοδευτικά. Αυτό σημαίνει πως βοηθάμε το παιδί στην πρώτη δημοτικού, σίγουρα όμως δεν στεκόμαστε με τον ίδιο τρόπο κοντά του στην τρίτη δημοτικού. Αντίθετα, προσπαθούμε να του μάθουμε να έχει συνειδητή στάση απέναντι στη μάθηση, βοηθώντας πλέον περιστασιακά, όταν δηλαδή του δημιουργείται κάποιο αξεπέραστο πρόβλημα με μια άσκηση. Αλίμονο αν το παιδί αντιληφθεί πως σε κάθε δυσκολία που του παρουσιάζεται θα έχει δεδομένη την βοήθειά μας. Γρήγορα θα το συνηθίσει χάνοντας έτσι το αίσθημα της αυτονομίας. Εννοείται πως υπάρχουν παιδιά που αυτονομούνται γρήγορα κι άλλα με μεγαλύτερη εξάρτηση, που χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να βρουν το δρόμο τους. Το σίγουρο είναι πως όταν μάθουν να διαβάζουν σωστά, εκτός από την απόδοσή τους στα μαθήματα, θα αποκτήσουν παράλληλα αυτοπεποίθηση και υψηλή αυτοεκτίμηση.

Μάθημα δεύτερο: Δείξτε υπομονή ( πολλή υπομονή!)

Όταν το παιδί διαβάζει, ο γονιός θα πρέπει να φροντίζει, ώστε να υπάρχει γύρω του ένα ήρεμο περιβάλλον με καλή ενδοοικογενειακή επικοινωνία. Τα επικριτικά επίσης σχόλια και ο εξουσιαστικός ρόλος των γονιών απομακρύνουν το παιδί από την  προετοιμασία του για το σχολείο. Δεν είναι λίγοι όμως οι γονείς που έχοντας απίστευτες εκκρεμότητες να προλάβουν μέσα στην ημέρα, δεν έχουν την υπομονή να ασχοληθούν όπως πρέπει με το διάβασμα του παιδιού τους. Έτσι εκνευρίζονται όταν το παιδί αργεί να διαβάσει, ή να καταλάβει κάτι!

Αυτό που οφείλουν οι γονείς να κάνουν είναι να το αφήσουν ή να το βοηθήσουν «να πάρει το χρόνο του», και να βρει το ίδιο τις «στρατηγικές διαβάσματος» που του ταιριάζουν.

Μάθημα τρίτο: Μην ενθαρρύνετε την παπαγαλία!

Πολλά παιδιά απομνημονεύουν μηχανικά την εκπαιδευτική ύλη, με αποτέλεσμα να μην αναπτύσσουν σωστά την κριτική τους κατανόηση και να στερούνται την εκμάθηση ενός θέματος σε βάθος και σε ανώτερο επίπεδο.

Η τεχνική αυτή αναπαράγεται έντονα στο σπίτι και κάνει τα παιδιά να μαθαίνουν το μάθημα χωρίς να καταλαβαίνουν το νόημά του. Δυστυχώς, στην παγίδα της παπαγαλίας πέφτουν οι περισσότεροι γονείς, καθώς είναι πιο χρονοβόρο να εξηγήσουν στο παιδί κάτι που δεν καταλαβαίνει, από το να το ακούσουν να τους λέει το μάθημα απ’ έξω.

Μάθημα τέταρτο: Βοηθήστε το παιδί σας να οργανωθεί!

Για να μη φαίνονται στον μικρό μαθητή τα σχολικά μαθήματα «βουνό» θα πρέπει να μάθει να οργανώνει όχι μόνο το διάβασμά του αλλά και το χρόνο του, θα πρέπει, δηλαδή, να βρει πόση ώρα χρειάζεται να αφιερώνει σε κάθε μάθημα και ποια βήματα θα ακολουθεί στη μελέτη του. Όλα αυτά αφού γυρίσει από το σχολείο, φάει για μεσημέρι, σας διηγηθεί τα νέα του και ξεκουραστεί λιγάκι παίζοντας. Από εκεί και πέρα, αυτό που πρέπει να καταλάβει είναι πως το σωστό διάβασμα χρειάζεται αυτοσυγκέντρωση και σύστημα. Τίποτα δεν μπορεί να γίνει με μελέτη της τελευταίας στιγμής ή όταν μας απασχολεί παράλληλα και κάτι άλλο.

Οδηγίες για «πρωτάκια» και «αρχάριες» μαμάδες.

Μια καλή αρχή είναι να ξεκινήσει ο μικρός μαθητής τον προγραμματισμό στη σχολική του ζωή από την πρώτη δημοτικού. Σε αυτό το σημείο, οι μαμάδες θα πρέπει να τα βοηθήσουν (πάντα με υπομονή) να οργανωθούν. Πως;

• Πρώτα απ’ όλα σημειώστε σε ένα χαρτί τις εργασίες που έχει το παιδί να κάνει για την επόμενη μέρα, εξηγώντας του ότι κάθε μάθημα πρέπει να το τελειώνει μέσα σε ορισμένο χρονικό διάστημα.
• Στη συνέχεια, βεβαιωθείτε πως το παιδί έχει καταλάβει τι ακριβώς πρέπει να κάνει ή πώς να λύσει μια άσκηση, και εξηγήστε του πως θα βρίσκεστε εκεί κοντά και σε λίγο θα επιστρέψετε να το ελέγξετε!
• Κάθε μάθημα που τελειώνει, από αντιγραφή μέχρι αριθμητική, διαγράψτε το από τη λίστα, έτσι ώστε και το παιδί να αντιλαμβάνεται πως σιγά-σιγά οι υποχρεώσεις του φτάνουν στο τέλος τους.
• Όταν ολοκληρωθεί το διάβασμα σε όλα τα μαθήματα, τσεκάρετε το αποτέλεσμα μαζί με το παιδί. Αν διαπιστώσετε πως κάπου έχει κάνει λάθη, μην τα διορθώσετε, αλλά προτρέψτε το να ξανακοιτάξει προσεκτικά τα κείμενα και τις ασκήσεις του.

• Εννοείται πως αν δεν κάνει καλά γράμματα ή γράφει με λάθος τρόπο για δέκατη φορά, δεν σκίζετε τις σελίδες ούτε σβήνετε με μανία. Μπορείτε όμως να ρωτήσετε το παιδί αν είναι ικανοποιημένο από τη δουλειά του, τονίζοντάς του πως έχει τη δυνατότητα να προσφέρει πολύ περισσότερα.
• Θυμηθείτε πως για να αξιοποιηθεί ο χρόνος μελέτης του παιδιού χρειάζεται σταθερός ρυθμός στο διάβασμα και απόλυτη αυτοσυγκέντρωση, με ένα ολιγόλεπτο διάλειμμα κάθε μισή ώρα για τα παιδιά του δημοτικού και κάθε μία ώρα για τα παιδιά του γυμνασίου-λυκείου.

Πίσω από κάθε παιδί που πιστεύει στον εαυτό του υπάρχει ένας ενήλικας που πίστεψε πρώτα σε αυτό. 

Mathew Jacobson